Lustro, zwykle odbijające rzeczywistość, w obrazach malarzy surrealistów często staje się czymś zupełnie odmiennym. Może symbolizować przejście, nową przestrzeń, inny, ukryty, niewidoczny gołym okiem świat. Surrealiści, przedstawiając sny i ludzką podświadomość, stosowali motyw lustra by ukazać wielowarstwowość ludzkiej psychiki, nadawali tajemniczości, wskazywali na iluzję.
W surrealistycznych obrazach lustro rzadko pełniło funkcję znaną z codziennego życia. Nie odbijało, ale stawało się portalem, przejściem. Czasem stanowiło granicę pomiędzy tym, co racjonalne, a tym, co podpowiada podświadomość. Lustra pozwalały na ukazanie głębszych, czasem irracjonalnych aspektów ludzkiej psychiki, wraz z jego lękami, ukrytymi pragnieniami czy obsesjami.
https://www.lewandowski.art/en_US/p/POSTER-EXISTENTIAL-DUALITY/257
Lustro często pojawiało się w surrealistycznych obrazach jako symbol iluzji – tego, co nieuchwytne i zwodnicze. To, co widzimy w lustrze, wydaje się realne, ale jest tylko odbiciem, kopią rzeczywistości. Artyści, tacy jak René Magritte, wykorzystali ten motyw, aby podważać nasze postrzeganie świata i sugerować, że rzeczywistość, jaką znamy, może być tylko złudzeniem. Przykładem jest obraz Magritte’a "Reprodukcja zakazana", w którym mężczyzna stoi przed lustrem, ale jego odbicie pokazuje nie twarz, lecz plecy. Ten obraz tworzy zamieszanie w postrzeganiu rzeczywistości, ukazując, że lustro może ukazywać nie to, co jest zgodne z logiką, lecz to, co jest sprzeczne z oczekiwaniami widza.
https://www.lewandowski.art/en_US/p/POSTER-ON-THE-OTHER-SIDE-OF-THE-MIRROR/343
Surrealiści stosowali również technikę zniekształcania pojawiającego się w lustrze odbicia, wskazując na subiektywny odbiór rzeczywistości oraz łatwość poddania jej manipulacji. Podważali rzeczywistość poprzez ukazanie w lustrze obrazów pełnych absurdu, będących iluzją i wymysłem, przedstawiających zupełnie co innego, niż scena przed lustrem.
Lustro w słynnych obrazach surrealistów miało również za zadanie ukazać wnętrze stojącej przed nim postaci, nierzadko wskazując na przemianę, ewolucję postaci (jak w obrazie “Metamorfoza Narcyza” Salvadora Dali). Lustra i wielokrotne ich odbicia mogą zostać zastosowane do odkrycia złożoności człowieka i jego psychiki. Każde odbicie może pokazać inną warstwę, pokazując wiele cech jednej postaci, jej złożoną naturę.
https://www.lewandowski.art/en_US/p/POSTER-GO/316
Motyw lustra, stosowanego w przeróżny sposób i w wielu kontekstach, pojawiał się w pracach wielu malarzy surrealistów. Oprócz Salvadora Dali, warto wspomnieć również o René Magritte. Zwierciadła są też istotnym elementem twórczości Mariusza Lewandowskiego, na przykład obrazie "Łowca Dusz" z 2015 roku. W jego obrazach lustro pojawiało się jako element kompozycji, wraz z monumentalnymi postaciami czy mistycznymi pejzażami. Panująca często na obrazach mroczna, ciemna i melancholijna atmosfera dawała przestrzeń do refleksji o egzystencji człowieka, zadawania pytań o ludzką naturę. Zamiast odbijać rzeczywistość, stawało się otwarciem na nowe, nieodkryte przestrzenie. W pracach Lewandowskiego lustro jest zatem metaforą głębszych, często niedostępnych dla nas tajemnic życia, śmierci i duchowej transcendencji. W jego obrazach pełni ono rolę medium między światem widzialnym a tym, co ukryte i niewyrażalne, tworząc przestrzeń do refleksji nad najważniejszymi pytaniami egzystencjalnymi.
https://www.lewandowski.art/en_US/p/FINE-ART-PRINT-SOUL-HUNTER/249
https://www.lewandowski.art/en_US/p/POSTER-MIRROR-OF-THE-ALL-TIME/346
Zobacz więcej symboli na surrealistycznych obrazach Mariusza Lewandowskiego na stronie https://www.mariuszlewandowski.pl/pl/c/Plakaty/13